Stemmen bij verkiezingen

In België zijn er verkiezingen op vijf bestuursniveaus:

  1. Europese verkiezingen: we kiezen vertegenwoordigers voor het Europees Parlement
  2. federale verkiezingen: we kiezen vertegenwoordigers voor de Kamer van Volksvertegenwoordigers
  3. regionale verkiezingen: in Vlaanderen kiezen we vertegenwoordigers voor het Vlaams Parlement
  4. provinciale verkiezingen: we kiezen vertegenwoordigers voor de Provincieraad
  5. gemeentelijke verkiezingen: we kiezen vertegenwoordigers voor de gemeenteraad.

Europese en regionale verkiezingen vallen in principe samen, en normaal gezien vallen ook de federale verkiezingen op dezelfde datum. Ook de provincie- en gemeenteraadsverkiezingen vallen telkens samen. We moeten in een verkiezingsjaar dus 2 keer naar de stembus.

Een EU-onderdaan kan zijn stem uitbrengen bij de Europese verkiezingen en de gemeenteraadsverkiezingen. Niet-Belgen van buiten de Europese Unie kunnen deelnemen aan de gemeenteraadsverkiezingen.

Voorwaarden

Als Belg ben je stemgerechtigd als je aan de volgende voorwaarden voldoet:

  • Je bent minstens 18 jaar, ten laatste op de dag van de verkiezingen (leeftijdsvoorwaarde).
  • Je bent niet geschorst of uitgesloten van het kiesrecht.
  • Je bent ingeschreven in het bevolkingsregister van jouw gemeente, ten laatste op de dag dat de kiezerslijst wordt afgesloten (inschrijvingsvoorwaarde).

Op 9 juni 2024 moeten voor de eerste keer 16- en 17-jarigen stemmen voor het Europees Parlement.

Procedure

De eerstvolgende verkiezingen vinden plaats in 2024. Iedere persoon die in de kiezerslijst ingeschreven is, wordt uitgenodigd om zich aan te melden in het stembureau. Een EU-onderdaan of niet-Belg van buiten de Europese Unie die wil deelnemen aan de verkiezingen moet zich eerst laten inschrijven in de kiezerslijsten.

Je stemt in de gemeente waar je gedomicilieerd bent ten laatste op de datum van het vastleggen van de kiezerslijsten. Die gemeente moet je oproepingsbrief versturen ten laatste 15 dagen voor de verkiezingen. Als je verhuisd bent na het vastleggen van de kiezerslijsten, dan wordt de oproepingsbrief verzonden naar je vorige adres.

Uitzonderingen

Als je je, om uiteenlopende redenen, op de dag van de verkiezingen niet naar het stembureau kan begeven, kan je toch je stem uitbrengen door een volmacht te geven aan een andere kiezer.

Wat meebrengen

  • oproepingsbrief
  • identiteitskaart

Ik heb mijn oproepingsbrief niet ontvangen?

Heb je 15 dagen voor de verkiezingsdag nog steeds geen oproepingsbrief ontvangen of ben je de brief kwijt? Vraag een duplicaat aan bij jouw gemeente. Je kan er tot op de dag van de verkiezingen terecht. Op deze oproepingsbrief wordt 'DUPLICAAT' vermeld door het gemeentebestuur.

Ik heb geen oproepingsbrief en geen duplicaat.

Het kiesbureau mag een kiezer die op de kiezerslijst is ingeschreven, tot de stemming toelaten zelfs als hij zijn oproepingsbrief niet bij heeft, maar dit kan enkel op vertoon van zijn identiteitskaart.

Contacteer je gemeente voor meer informatie.

Je bent op de dag van de verkiezingen je identiteitskaart verloren?

Bij diefstal of verlies van je identiteitskaart moet je onmiddellijk DOCSTOP bellen. Vervolgens moet je onmiddellijk aangifte doen bij de politie (diefstal) of bij het gemeentehuis (verlies). Gaat het om een verblijfstitel, dan moet je aangifte doen bij de politie (zowel diefstal als verlies).

De politie of het gemeentehuis geeft je een voorlopig bewijs van identiteit. Dat document volstaat om te kunnen stemmen.