Bestrijden van ratten

Bij overlast of problemen met ratten op openbaar domein kan je contact opnemen via het digitaal loket.

Procedure

Ratten in huis? Preventie en bestrijding van rattenplagen.

De rat is één van de meest voorkomende diersoorten op onze Aarde. Je kan ze overal aantreffen: in en nabij woningen, schuren, rioleringen, maar ook in open veld, langs grachten en water. Bijna alle ratten die je in Vlaanderen tegenkomt zijn Bruine Ratten, ook wel rioolratten, waterratten of stadsratten genoemd. De Zwarte Rat wordt opnieuw in onze streken aangetroffen, maar voorlopig in mindere mate.

Wettelijk gezien is het Lokaal Bestuur enkel verplicht om iemand in te zetten ter verdelging van de Muskusrat. Daartoe werd eertijds een "rattenverdelger" aangesteld. Vermits niet mag worden opgetreden op privégronden om de Bruine en Zwarte Ratten te bestrijden, dienen inwoners zelf de nodige maatregelen te nemen om hun verspreiding te voorkomen. Hierna volgen dan ook enkele tips ter preventie en zo nodig ratten efficiënt te bestrijden.

Problematiek

Een rat heeft 2,2 tot 6,4 worpen per jaar, gemiddeld zijn er 7,9 tot 9,9 jongen per worp. Na 7 tot 10 dagen zijn de jongen volledig behaard en kunnen ze zien. Na 20 dagen zijn ze gespeend. Het jaarlijks aantal jongen situeert zich dus statistisch tussen 18,5 en 53,4. Jonge ratten zijn geslachtsrijp na 8 tot 12 weken. Een rijk voedselaanbod versterkt bovendien de vruchtbaarheid bij volwassen ratten.

Hoe herken je ratten in huis?

Ratten in huis kun je vooral herkennen aan grote keutels die achterblijven. Ze zijn veel groter dan muizenkeutels: circa 2 centimeter lang en 0,5 centimeter dik. De uitwerpselen van ratten zijn bovendien afgestompt en grijsbruin van kleur. In de buurt van keutels kun je doorgaans ook vettige sleepsporen van "buikvet" op muren of vloeren terugvinden.

Waar komen ratten op af?

Vanwege hun grote aantallen zijn ratten afhankelijk van mensen. Ze leven dan ook altijd in bewoonde omgevingen waar voedsel en water te vinden is. Bruine ratten leven graag in kruipruimtes, spouwmuren, rioolbuizen, dakgoten, vuilstortplaatsen, slootwallen en mestputten. Zwarte ratten vind je eerder op droge plaatsen zoals vlieringen, pakhuizen en hooizolders. Ratten eten nagenoeg alles en passen zich moeiteloos aan: ze vreten granen, fruit, vlees, vis, knollen, bladgroenten en allerlei verse en bedorven voedselresten. Ze voelen zich aangetrokken tot rijke moestuinen, open vuilcontainers, rondslingerende voedselverpakkingen en slecht onderhouden composthopen.

Hoe ratten in huis bestrijden?

Dankzij optimale bescherming, netheid en hygiëne kun je ratten uit je huis en tuin houden. Maar wanneer er eenmaal ratten, rattennesten of rattenplagen in je huis zitten, ben je echter te laat. In dit geval kun je nog het volgende doen om ratten te bestrijden:

  • Oppassen met dieren voederen 
    Rattenbestrijding begint met het afsluiten en verwijderen van voedselbronnen die ratten aantrekken. Verpak voedsel luchtdicht in verpakkingen, laat geen voedselrestjes rondslingeren en maak regelmatig schoon. Wees discreet met vogelvoer, hondenvoer, kattenvoer en "eendjes voeren". Als er restjes overblijven, ruim deze dan nog dezelfde dag op.
  • Sluit openingen
    Houd ramen en deuren 's avonds dicht. Sluit eventuele gaten en kieren in muren met cement. Wees opmerkzaam bij openstaande putjes, kelderraampjes en zolderraampjes. En pas ook op met kattenluikjes.
  • Discreet met afval
    Laat geen afvalhopen in je tuin ontstaan en zorg dat vuilcontainers hermetisch worden afgesloten. Ratten knagen door plastiek afvalzakken, dus doe vuilniszakken in een harde container. Houtstapels , hooibergen en composthopen zijn ideale schuilplekken voor ratten, dus laat ze niet te lang onbenut. Maak ze op, herschik ze regelmatig of verwijder ze. Gooi geen voedsel op open composthopen, maar beperk tot gazonmaaisel, snoeihout en bladeren. En werk regelmatig om. Installeer een compostvat voor groenten- en fruitafval uit de keuken.
  • Rattengif
    In geval van een rattenbesmetting of rattenplaag in huis is rattengif de enige effectieve optie. Het werkend bestanddeel is een bloedverdunnend middel dat pas geruime tijd na de inname door de rat begint te werken. Op die manier wordt voorkomen dat de rat een"herinnering" aan "slecht bekomen voedsel" in zijn hersenen kan stockeren. Gebruik steeds handschoenen en was je handen na elk gebruik. Als het rattenvergif is verdwenen vul je het opnieuw aan. Zolang het rattenvergif verdwijnt zijn er immers ratten die het vergif opeten! Nog meer dan bij het gebruik van vallen is hier van belang om het vergif toch af te schermen voor andere dieren (kippen, honden, katten,..) en kinderen. Je kan dit bijvoorbeeld doen door het giftig lokaas in een stuk PVC-buis te plaatsen.
  • Rattenval
    Een rattenval is vergelijkbaar met een klassieke muizenval, maar is veel groter en krachtiger. Dus zeker buiten bereik van kinderen en dieren houden. Een rattenval is handig voor één of enkele ratten in huis, maar absoluut niet toereikend om een plaag of nest van ratten te bestrijden.
  • Honden en katten
    Een jachthond of een flinke kat kan ratten uit je huis verjagen en uit je tuin weren. Je hebt wel een pittig dier nodig!